Verslag 18 november: Autisme en stigma

Een psychische aandoening treft bijna de helft van de Nederlanders ooit in zijn of haar leven. Denk bijvoorbeeld aan depressie, angststoornis of autisme. Toch rust hierop nog een groot taboe. Ook is discriminatie aan de orde en bestaan er veel vooroordelen over mensen met een psychische aandoening. We noemen dit stigma. Stigma is vaak een negatief vooroordeel dat leeft bij bepaalde bevolkingsgroepen. 

SOORTEN STIGMA 

Stigma is een krachtig negatief sociaal stempel. Het beïnvloedt de manier waarop mensen zichzelf zien en worden gezien, ingrijpend. We maken onderscheid tussen: 

-Publiek stigma: verzamelnaam voor stigmatisering vanuit de maatschappij. 

-Zelfstigma of geïnternaliseerd stigma: de gestigmatiseerde past de -veronderstelde-negatieve oordelen van anderen toe op zichzelf en houdt deze voor waar. 

-Structureel stigma: stigma verankerd in cultuur en wet- en regelgeving. 

Wat is jouw zin als je iets over jezelf verteld? Ben je autistisch of heb je autisme? 

Dit was voor de vrouwen verschillend. Vertellen dat je autisme hebt of autistisch bent is afhankelijk van de situatie en de persoon. Sommige vrouwen zeggen "ik ben autistisch", anderen zeggen "ik heb autisme". Sommigen durven het ook niet zo snel te zeggen. Zij hebben hierin groot zelfstigma. Ze vertellen het nog niet zo vaak. 

Heb je last van zelfstigma of stigma van anderen? 

Veel vrouwen hebben last van allebei. Veel mensen hebben een verkeerd beeld van autisme. Dit heeft ook gevolgen voor hoe de vrouwen over zichzelf denken. We hebben gesproken over hoe het beeld van anderen over autisme is en ook de rol van de media hierin. Dat het lastig is dit beeld bij te stellen en uit te leggen hoe het werkt voor jou. 

Een aantal vrouwen hebben ook een negatief beeld van zichzelf. Ze zitten nog in het proces van acceptatie. Één vrouw heeft geen last van stigma. Zij en haar omgeving hebben het geaccepteerd. 

Wat helpt tegen stigma? 

-Soms mensen confronteren. Mensen dingen laten zien, waardoor ze beter nadenken 

-Betere representatie in de media. Beeldvorming in de media over vrouwen met autisme anders vorm geven. Bijvoorbeeld een vrouw met autisme die ook een persoonlijkheid heeft. 
-Voor zelfstigma helpt het om o.a. boeken te lezen en meer mensen met autisme te leren kennen, bijvoorbeeld via het autivrouwencafé.
-Beeld van mezelf veranderen 
-Uitleggen aan mensen
-Boek Judith Visser zou voor iedereen verplicht moeten worden om te lezen 
-Zelf naar buiten brengen hoe het werkt, zelf opener zijn om stigma te ontkrachten 
-Label autisme anders bekijken. Spectrum maakt het lastig. Meer onderzoek naar overprikkeling, waar komt dat vandaan? Zou overprikkeling niet een betere benaming zijn?
-Contacten zoals autivrouwencafé -Dat vrienden mij accepteren om wie ik ben met mijn autisme 

-Ervaringsdeskundigheid inzetten