Verslag Autivrouwencafé 3 januari live & online: Autisme & structuur en balans

Om lekker in je vel te zitten heeft iedereen balans in zijn leven nodig. Voor iedereen is dit anders hoe dit eruit ziet. Voor de één kan dit betekenen een groot sociaal netwerk, veel uitjes en afspraken. Voor de ander is dit meer structuur in het huishouden, voldoende ontspanning en ontprikkeling. 

Voor mensen met autisme kan balans en structuur belangrijk zijn om minder stress en meer rust te ervaren. Maar wel op een manier die bij jou past en jou helpt. Je eigen structuur en/of balans! 

Bij balans gaat het om overzicht voor jezelf, je eigen structuur en duidelijkheid. Structuur, overzicht, duidelijkheid en balans kan je voor jezelf op verschillende gebieden creëren. Denk bijvoorbeeld aan afspraken, ochtend- en avondroutines, je sociale netwerk, activiteiten, uitjes en vrije tijd. Veel mensen hebben al allerlei grote en kleine structuren in hun leven. De volgorde waarin ze hun dag opstarten of beëindigen. De manier van eten koken. De manier waarop ze hun spullen georganiseerd hebben. Sommige mensen met autisme vinden het woord ‘structuur’ vervelend om te horen. Gebruik dan een ander woord bijvoorbeeld overzicht of balans. 

Structuur en balans kan je helpen; minder stress te ervaren, beter om te gaan met veranderingen, flexibeler te zijn en minder angst/paniek te ervaren. Ervaar jij balans in je leven? Waar heb jij al een duidelijke structuur en overzicht? Waar zou je meer structuur, overzicht, duidelijkheid en/of balans in kunnen aanbrengen? Waar zou jij juist de structuur los willen laten?

Interessant artikel om in dit kader te lezen: https://www.ditisookautisme.nl/2020/02/29/de-keerzijde-van-structuur-en-lijstjes/ 

We zijn begonnen met de vraag: waar denk je aan bij structuur. Hierbij voorbeelden gedeeld zoals: rust, reinheid en regelmaat, planning, basis structuur maar niet te veel in detail, afspraken ruim van te voren inplannen. Structuur geeft voorspelbaarheid en dan weet je waar je aan toe bent. 

Soms gaat een ritueel (bijvoorbeeld bij het opstaan ) over in structuur. Structuur helpt maar kan ook gelijk lastig zijn als er bijvoorbeeld iets tussendoor komt. Ook werd meerdere keren genoemd dat de structuur beter werkt als het door jezelf bepaald wordt en niet als het door anderen opgelegd wordt. Iemand gaf aan met het hele gezin samen een gedetailleerde to do list met taken voor iedereen te maken en dat ook in kleur uit te werken in een schema. Dat gaf veel commitment en rust. Er werd ook aangegeven dat er meer behoefte is aan structuur als het druk is en dat dan de behoefte aan lijstjes toeneemt. De combinatie met perfectionisme kan ook maken dat structuur juist stress geeft als het niet meer klopt. Soms kan het ook lastig zijn om met een structuur of lijstjes te werken omdat het lastig in te plannen is hoe lang iets duurt. 

Hoe kan structuur werken: 

Een duidelijke agenda bijhouden (de meeste vrouwen gaven aan de voorkeur te hebben dit op papier te doen), alarmpjes zetten, lijstje op de koelkast in een drukke week/periode. Vaste timer voor rustmomenten. 

Wanneer is het lastig om de structuur te behouden: De omgeving kan je uit een ritme brengen omdat er op onverwachte momenten dingen gebeuren die tijd vragen. Ook hormonen kunnen invloed hebben op het vasthouden van structuur. Niet aan structuur houden kan weer veel doen met je humeur. Ook noemde iemand dat er de neiging is om werk altijd voor privé te laten gaan, waardoor privé de structuur er bij in schiet. Ook kan het moeilijk zijn als er weer nieuwe taken of handelingen aan de structuur toegevoegd moeten worden of als er juist iets wegvalt (zoals bijvoorbeeld een begeleider die ziek is). Bij iemand hielp het dan ook als zij zichzelf beloonde. 

Bij sommige lastige zaken die uit veel deeltaken bestaan is voor sommige vrouwen een gedetailleerde structuur nodig, omdat je anders in een ‘zwart gat’ kunt vallen en geen idee hebt hoe te starten. Het is soms makkelijker om andere te helpen met structuur dan om het zelf te doen omdat juist het starten met en uitvoeren van de taken zo lastig is. Er zijn ook verschillende vrouwen bij wie structuur/lijstjes juist niet werkt en die beter gedijen bij het volgen van hun eigen flow. Als ze in de goede stemming zijn, krijgen ze ineens heel veel gedaan. Het is dan ook belangrijk om te weten hoe je eigen ritme werkt, en soms ook het ritme van de natuur. 

Samengevat is werd duidelijk dat structuur voor iedereen wat anders inhoudt en dat het op andere manieren werkt. Er was duidelijk een behoefte aan een basis structuur waar iemand zelf invloed op heeft. Het moet ook weer niet te gedetailleerd vastliggen. Ook is het lastig om de structuur vast te houden als er ineens dingen veranderen of als de omgeving een beroep op je doet. Een beetje vasthouden lukt vaak niet het is vaak alles of niets.